De zomervakantie is voorbij. Bent en Joeri, twee onafscheidelijke vrienden, hebben de voorbije maanden ontdekt dat ze ‘hun durf bij elkaar kunnen optellen’. Ze dagen elkaar uit om min of meer gevaarlijke dingen te doen die ze in hun eentje nooit zouden ondernemen. Dat laatste geldt vooral voor de brave Bent, die enorm naar de zelfverzekerdere Joeri opkijkt.
De eerste schooldag van het zesde leerjaar pakt anders uit dan verwacht als er een bleke, zwijgzame jongen de speelplaats op struikelt. Zijn naam is Finn. Hoewel Bent eerst medelijden en een zekere sympathie voor hem voelt, slaat dat snel om in jaloezie als blijkt dat Joeri de nieuwe meteen in bescherming neemt en zonder reserves tot hun wereldje toelaat. Al gauw zijn Finn en Joeri twee handen op een buik en voelt Bent zich hoe langer hoe meer buitengesloten. Als hij er ten slotte achter komt dat Joeri een groot geheim aan Finn heeft doorverteld, slaan bij Bent de stoppen door. Hij daagt Joeri uit tot een ultiem waagstuk, met desastreuze gevolgen...
Het thema van tieners die elkaar uitdagen en daar steeds een stapje verder in gaan, duikt wel vaker op in jeugdboeken. Dat is niet verwonderlijk: de escalerende competitie tussen de hoofdpersonages zorgt voor heel wat spanning. Maar dit debuut van Herman van de Wijdeven, die eerder zijn sporen verdiende als toneelauteur, heeft nog heel wat meer te bieden.
Zo is de karaktertekening van Bent bijzonder boeiend uitgewerkt. Hij is erg onzeker, wat blijkt uit de aannames die hij voortdurend maakt over wat anderen (de buren, een klasgenootje, een hond) van hem vinden. De driehoeksrelatie die ontstaat, is voor hem des te verwarrender. Het feit alleen al dat Joeri vriendschap sluit met Finn beschouwt hij als verraad. Toch kan hij niet anders dan Finn tolereren, want anders zal hij Joeri helemaal kwijtraken. Hij moet zijn toch al kleine trots steeds meer inslikken — tot Joeri hem uiteindelijk zo vernedert dat hij alleen nog aan wraak kan denken.
Wat ook meteen in het oog springt bij deze roman, is de doordachte opbouw. Het verhaal wordt verteld vanuit Bents perspectief, maar springt daarbij heen en weer tussen ‘vandaag’, ‘twee maanden geleden’, ‘twee dagen geleden’ en ‘gisteren’. De lezer wordt uitgedaagd om zelf verbanden te leggen, maar moet tot het slothoofdstuk wachten voor het laatste puzzelstuk op zijn plaats valt.
Van de Wijdeven vertelt met een behoorlijke vaart, in vrij korte, duidelijke zinnen, met hier en daar een stijlbloempje — wat goed aansluit bij het vertelperspectief van een elfjarige jongen die geneigd is tot introspectie. Een veelbelovend debuut dus, van een auteur van wie we graag meer willen lezen.
[Lies Lavrijsen] Verberg tekst

Het verhaal van Bent (11, ik-figuur), zijn beste vriend Joeri en de nieuwkomer in de klas Finn. Bent en Joeri zijn gezworen vrienden, altijd op zoek naar spannende avonturen. De afgelopen vakantie speelden ze vaak het spelletje ‘ik durf’, waarbij ze elkaar uitdaagden om gevaarlijke dingen te doen. Zo doen ze dingen die ze alleen niet zouden durven, maar samen wel, als ze hun durf optellen. Tijdens de eerste schooldag struikelt Finn het schoolplein op en hun leven in. Vanaf dan is niets meer hetzelfde en de vriendschap komt onder druk te staan. Het verhaal is geschreven met weinig dialoog en veel bedenkingen die in een heldere, beeldende taal verwoord worden. Bent probeert in gedachten alles wat er gebeurt te begrijpen en te verklaren. Het tijdsperspectief wisselt tussen twee maanden geleden en vandaag; steeds wordt duidelijk aangegeven in welke periode een hoofdstuk zich afspeelt. Het wordt snel duidelijk dat er twee dagen geleden iets vreselijks gebeurd is. Maar het precieze hoe en wat wordt pas op het einde duidelijk. Het overwinnen van angst, vriendschap, verraad, het komt als een rollercoaster voorbij in dit verhaal voor geoefende lezers vanaf ca. 12 jaar. Verberg tekst

Bent en Joeri zijn zo’n goede vrienden, daar komt niets of niemand tussen. En toch, wanneer het nieuwe schooljaar een nieuwe klasgenoot met zich meebrengt, gaat het fout. Het lijkt al snel te klikken tussen Joeri en de nieuwe, Finn. De onzekere Bent voelt zich meer en meer buitengesloten. Wanneer Bent denkt dat Joeri zijn geheim verklapt heeft, neemt hij wraak en daagt hij Joeri uit tot een gevaarlijke onderneming. “Toen ik begon te praten had ik nog altijd geen plan. Ik wist alleen dat er iets zou gebeuren als ik uitgepraat was. Wat precies, dat wist ik niet, wel dat het iets ergs ging zijn. En dat ik nog een paar keer de kans zou krijgen om me te bedenken. Dat ik de ramp die kwam nog kon voorkomen. Gewoon door te stoppen met praten. Ik wist dat ik het niet zou doen.” (p. 162)
Dat er iets dramatisch gebeurt, weet je al voor je dit boek openslaat. Maar het is een geweldige verdienste van de auteur je in de ban te houden in de 165 bladzijden die naar de ramp leiden. De structuur draagt hier zeker toe bij: het heen en weer springen in de tijd, met zeer korte hoofstukjes die eenvoudigweg 'Vandaag' of 'Twee weken geleden' als titel dragen, waardoor je met mondjesmaat stukjes van de puzzel krijgt aangereikt. Ook het vertelstandpunt van Bent speelt hier een rol in: hoe hij de gebeurtenissen beleeft, zijn gevoelens, misvattingen, het van binnen uit beleven, ... dit maakt het verhaal heel intimistisch en maakt ook dat je niet kan ontsnappen. Tenslotte is er de schrijfstijl van een auteur die dan wel debuteert in jeugdliteratuur, maar een rijke ervaring heeft als acteur én auteur van theaterteksten. In korte zinnen, en eenvoudige woorden, in een staccato stijl, zet hij een heel filmisch verhaal neer, met diepe gevoelens.
Dit boek vertoont een vreemd contrast: enerzijds heel klein - in omvang, in tijdspanne, in gebeurtenissen, … - maar anderzijds mag het echt wel een groots debuut genoemd worden.
Verberg tekst