Foto’s roepen een wereld op die op de onze lijkt, maar eveneens onherkenbaar is. De gefotografeerde mensen zijn versteend in de tijd. Met dit gegeven speelt Ransom Riggs meesterlijk in zijn debuut De bijzondere kinderen van mevrouw Peregrine. Met behulp van zwart-witfoto’s construeert hij een verhaal over een Amerikaanse jongen, Jacob. Jacob voelt zich overal een buitenbeentje. Op school heeft hij slechts één vriend. Ook thuis vindt hij geen warm nest. Alleen met zijn grootvader Abraham heeft Jacob een oprecht en diep contact. Deze oude man vertelt Jacob de wonderlijkste verhalen. Hoe hij ontsnapte aan de nazi’s in Polen en na een moeilijke tocht op een eiland voor de kust van Wales belandde. Daar werd hij opgevangen in een kasteel vol met bijzondere kinderen. Hij toont Jacob foto’s van een zwevend meisje, een onzichtbare jongen, een kind die een zwaar rotsblok moeiteloos omhoog houdt of een jongen uit wiens mond honderden bijen komen gevlogen. Jacob is gefascineerd door de verhalen, maar als hij ouder wordt, hecht hij er steeds minder geloof aan. Dementie lijkt toe te slaan en Abraham krijgt vreselijke angstaanvallen. Jacob is bij zijn geliefde opa als die zijn laatste adem uitblaast. Grootvader fluistert zijn kleinzoon nog enkele woorden toe voor hij definitief de ogen sluit. Dit is het begin van Jacobs zoektocht naar het winderige en regenachtige eiland waar de bijzondere kinderen woonden. Stap voor stap ontrafelt hij het raadsel van Abraham en zo ook zijn eigen geschiedenis. Eenmaal op het eiland nemen fantasy-elementen de bovenhand en speelt Riggs met tijdsprongen, zombies en voorspellende dromen. De schrijver heeft alles echter goed onder controle. Door veel aandacht te schenken aan de psychologische ontwikkeling van het hoofdpersonage en enkele nevenfiguren brengt hij een extra dimensie in het spannende verhaal. Verfijnd weeft Riggs enkele thema’s door de suspense. Zo blijkt Jacobs meegereisde vader in een midlifecrisis verzeild te zijn. Het meisje dat op het eiland verblijft, voelt zich dan weer opgesloten in een abrupt afgelopen eerste liefde. Jacob zelf krijgt door middel van zijn familiegeschiedenis inzicht in zijn eigen beweegredenen. De dilemma’s waar hij voor staat en de beslissingen die hij moet nemen, helpen hem om zijn eigen koers te varen. Riggs creëert de juiste setting en zet het contrast tussen het in vals zonlicht badende California en het paradijselijke, door de natuur geteisterde eiland extra in de verf. Ook de toon van het verhaal is raak. De ik-figuur beschrijft het verhaal als een terugblik op de gebeurtenissen. Hierdoor kan hij zijn innerlijke wereld in al zijn details weergeven. Het tempo is vrij hoog en de vele dialogen geven het boek het juiste ritme. Het is dan ook spijtig dat Riggs aanstuurt op een tweede deel. Vanuit literair oogpunt was een definitief einde in dit eerste deel nochtans de beste keuze geweest. Het is afwachten of Riggs de lat even hoog weet te houden in het vervolg op deze goed uitgebalanceerde roman.
[Cindy Vanhove] Verberg tekst

In deze stevige, mooi vormgegeven uitgave gaan verhaal en zwart-witfoto’s hand in hand. Vanaf de eerste bladzijde stap je in de wereld van Jacob en zijn opa. Een wereld die bestaat uit bijzondere kinderen (o.a. Millard die onzichtbaar is, Emma die vuur kan vasthouden en Olive die zonder haar zwaartekrachtschoenen wegzweeft). Ze houden zich verborgen voor de ‘gewone’ wereld. Mevrouw Peregrine (oftewel de Vogel – falco perigrinus) leidt, beschermt en verdedigt de bijzondere kinderen en hun wereld. Het duurt niet lang voordat allerlei bedreigingen op Jacobs pad komen: schepsels die je herkent aan hun lege, witte ogen en hulsels, waarvan hart en ziel leeg zijn. Schepsels en hulsels laten geen kans liggen om de bijzondere kinderen en hun beschermers te doden en te vernietigen. Dat doen ze in de gewone wereld en in de verborgen wereld, die via een tijdlus te bereiken is (als je die tenminste kunt vinden!). Dit boek heeft alles in zich om vele fans te krijgen en zal verfilmd worden door Tim Burton. Het is de auteur gelukt om de bijzondere kinderen, naast hun magische gaven, zoveel mee te geven 'van vlees en bloed', dat je alleen maar wilt weten wat er op de volgende bladzijde gebeurt. En als je de laatste pagina omslaat, kom je terug op aarde, van je eigen tijdreis. Vanaf ca. 15 jaar. Verberg tekst

Soms lees je van die verhalen waarin je gaandeweg volledig opgeslorpt wordt omwille van de vakkundig uitgedokterde plot, in combinatie met de nodige dosis spanning en fantasie. Maar wanneer je dan achteraf kort probeert uit te leggen waar het boek precies over gaat, heb je plots geen idee meer waar te beginnen. De volgende samenvatting lijkt dus ingewikkeld, en doet ongetwijfeld oneer aan het eigenlijke vernuft en de transparantie waarmee de auteur het eigenlijke verhaal in elkaar puzzelde.
Jacob en zijn grootvader hadden altijd al een bijzondere band. Helaas komt daar abrupt een einde aan wanneer opa plots op gewelddadige wijze omkomt. Toen Jacob klein was, vertelde zijn grootvader hem altijd verhalen over een weeshuis waar hij tijdens zijn jeugd, in volle oorlogstijd, was heengevlucht. Die verhalen werden steeds vergezeld van bizarre zwart-witfoto’s. Jacob was altijd vol bewondering voor die verhalen, maar nu hij bijna volwassen is en merkt hoe zijn grootvader langzaamaan mentaal achteruit gaat, gelooft hij ze niet meer.
Na de dood van opa is Jacob helemaal niet meer dezelfde. Hij wordt geplaagd door nachtmerries en moet ervoor in therapie. Na enkele sessies besluit hij dat praten hem niet zal helpen. Hij moet en zal het weeshuis uit opa’s verhalen terugvinden en hij trekt samen met zijn vader naar Wales.
Op een eilandje voor de kust ontdekt hij een ruïne met sporen die erop wijzen dat zijn grootvader misschien toch niet alles verzonnen heeft. Langs allerlei omwegen komt hij uiteindelijk terecht in het oorspronkelijke weeshuis, in een tijdlus die telkens de dag herbeleeft waarop het werd platgelegd door bommenwerpers. De kinderen van de foto’s blijken echt bestaan te hebben en blijken Jacobs grootvader allemaal te kennen. De jongen met de bijenzwerm, het zwevende meisje, … de foto’s waren geen gezichtsbedrog, deze kinderen bestaan en ze zijn echt bijzonder. Mevrouw Peregrine is degene die het weeshuis als een echte moederkloek leidt, vandaar ook haar naam in de titel.
Het hele verdere verhaal samenvatten zou een deel van de spanning wegnemen, maar toch nog dit: Jacob komt uiteindelijk terecht in een tweestrijd tussen verleden en heden en moet kiezen. Het verhaal heeft niet echt een open einde, maar lijkt toch niet helemaal afgerond.
Wat deze roman op zich eigenlijk nog specialer maakt, is het feit dat het rond een hoop bestaande zwart-witfoto’s geconstrueerd is, afkomstig uit verzamelingen. Een constructie die met gemak geforceerd kan lijken, maar in dit boek is dat geenszins het geval. De foto’s sluiten naadloos aan bij het verhaal; de kinderen of afbeeldingen die in het verhaal voorkomen worden op het juiste moment met de tekst gecombineerd. Mede dankzij deze foto’s lijkt het op zich zeer onwaarschijnlijke verhaal toch uit waargebeurde feiten te bestaan.
Ik denk niet dat ik het nog moet zeggen, maar toch: écht een aanrader. En ik hoop alvast op een vervolg!
 
Verberg tekst